Voorbeelden van de 30 beste productie-KPI’s en meeteenheden voor rapportage over 2021

2 mei 2021

insightsoftware is a global provider of reporting, analytics, and performance management solutions, empowering organizations to unlock business data and transform the way finance and data teams operate.

Wat is een productie-KPI?

Een productie-KPI (key performance Indicator of kernprestatie-indicator) of meeteenheid is een goed gedefinieerde en kwantificeerbare maatstaf die de industriële sector gebruikt om haar prestaties in de tijd te meten. Productiebedrijven gebruiken KPI’s specifiek om hun activiteiten te controleren, analyseren en optimaliseren, waarbij hun efficiëntie vaak wordt vergeleken met die van concurrenten in dezelfde sector.

Dit artikel neemt je mee langs de 30 beste productie-KPI’s en meeteenheden die je kunt gebruiken in je rapportage voor 2021, hoe ze worden berekend en hoe je het rapportage proces kunt stroomlijnen met behulp van rapportagesoftware voor de industriële sector. Profiteer van een diepgaande ervaring door gebruik te maken van ons gratis interactieve productie-KPI-dashboard, met een aantal ingebouwde productie-KPI’s die we in dit artikel zullen bespreken:

Free Manufacturing KPI Dashboard Template

Get Your Template Now

Waarom je bedrijf specifieke productie-KPI’s zou moeten gebruiken om concurrerend te blijven

De industriële sector vertegenwoordigt meer dan 10 procent van de Amerikaanse economie en meer dan 15 procent van het wereldwijde BBP. De enige manier om voorop te blijven in deze fel concurrerende sector is door de implementatie van productie-KPI’s en -meeteenheden.

Iedereen streeft ernaar om de top line van een bedrijf te verhogen door te proberen meer marktaandeel te verkrijgen in een poging om de winst te verhogen. Dit is belangrijk maar wat als je de bottom line zou kunnen laten groeien zonder uitbreidingsrisico’s te hoeven nemen? Dit is waar KPI’s voor de industriële sector in het spel komen

De fundamentele productie-KPI’s en -maatstaven die je zou moeten gebruiken in 2021

Wanneer je bedrijf net begint met het implementeren van KPI’s, kan het hele concept vrij ontmoedigend lijken. Wees gerust, het is niet zo erg als je denkt. Alles kan worden opgedeeld in kleinere, beter verteerbare stukjes informatie. In dit deel bespreken we 10 basisvoorbeelden van KPI’s in de productiesector die je bedrijf zou moeten gebruiken:

Doorvoer – Dit is waarschijnlijk een van de meest fundamentele KPI’s voor de industriële sector, maar misschien ook wel een van de belangrijkste. De doorvoer-KPI meet de productiecapaciteit van een machine, assortiment of fabriek; ook bekend als hoeveel ze kunnen produceren in een bepaalde tijdsperiode. Doorvoer = aantal geproduceerde eenheden / tijd (uur of dag)
Cyclustijd – De cyclustijd-KPI is zeer eenvoudig van aard, maar dat betekent niet dat deze niet kan worden gebruikt als zeer krachtig hulpmiddel. In de industriële sector is de cyclustijd de gemiddelde tijd die nodig is om een product te maken. Eenvoudig, toch? Misschien niet zo eenvoudig als je denkt. De cyclustijd kan worden gebruikt om de tijd te meten die nodig is om een compleet product te vervaardigen, elk afzonderlijk onderdeel van het eindproduct, of zelfs zo ver gaan dat de levering aan de eindgebruiker wordt meegerekend. De cyclustijd kan dus worden gebruikt om de algemene efficiëntie van een fabricageproces op macroschaal te analyseren, maar ook om inefficiënties op microschaal vast te stellen. Cyclustijd = eindtijd proces – starttijd proces
Voorspelling van de vraag – Deze productiemethode wordt door bedrijven gebruikt om de hoeveelheid grondstoffen te schatten die ze nodig zullen hebben om aan de toekomstige vraag van klanten te voldoen. Voor bedrijven kan het wat lastiger zijn om deze maatstaf volledig te benutten, omdat deze sterk afhankelijk is van oncontroleerbare externe factoren. De basisformule is als volgt: voorspelde klantvraag = grondstoffen * productiesnelheid
Voorraadbeurten – Dit is een maatstaf voor het aantal keren dat de voorraad is verkocht in een bepaalde periode en geeft een indicatie van de effectiviteit van de middelen. Een lage ratio wijst op een slechte verkoop en te veel voorraad, terwijl een hoge ratio wijst op een goede verkoop of te weinig voorraad. Voorraadbeurten = kosten van verkochte goederen / gemiddelde voorraad
Productierealisatie – Deze prestatiemaatstaf meet de productie gedurende een bepaalde periode en berekent in welk percentage van de tijd het beoogde productieniveau wordt gehaald. Productiewaarde = aantal periodes productiedoel gehaald / totaal aantal tijdsperiodes
Cash-tot-cash-cyclustijd – Dit is een op tijd gebaseerde KPI-meeteenheid voor productie. Het meet de tijd die verstrijkt tussen het moment waarop geld wordt uitgegeven voor grondstoffen, inventaris of een fabriek, en het moment waarop het bedrijf geld ontvangt van zijn klanten voor zijn producten. Deze KPI wordt meestal gemeten in dagen. Cash-tot-cash-cyclustijd = verkoopdatum inventaris – aankoopdatum inventaris
Vermeden kosten – Dit betekent niet dat je rekeningen niet hoeft te betalen en alle winst kunt houden. De productie-KPI vermeden kosten is een schatting van hoeveel geld je hebt bespaard door geld uit te geven. Lijkt vreemd, niet? Het meest voorkomende voorbeeld is hoeveel geld er wordt uitgegeven aan machineonderhoud versus de reparatiekosten als een machine stuk zou gaan, plus de verloren productiewaarde in verband met de reparatie-uitvaltijd. Vermeden kosten = veronderstelde reparatiekosten + productieverlies – kosten voor preventief onderhoud
Omschakeltijd – Op het meest basale niveau vertegenwoordigt de omschakeltijd de tijd die nodig is om van de ene taak naar de andere over te schakelen. In de productie vertegenwoordigt dit meestal de tijd die verloren gaat bij het overschakelen van de ene productielijn op een andere. Het kan echter ook de tijd zijn die verloren gaat tijdens een ploegenwissel. Omschakeltijd = netto beschikbare tijd – productietijd
Takttijd – Dit is een zeer nuttige productie-KPI bij het plannen van productieorders of bij het beslissen of een order van een klant moet worden aangenomen. Takttijd is de maximaal toegestane hoeveelheid tijd die aan de productie van een product kan worden besteed zonder dat de deadline van een klant wordt overschreden. Voor wie nieuwsgierig is, Takt staat voor “taktzeit”, een Duits woord dat “cyclustijd” betekent. Hoewel het erg op elkaar lijkt, moet dit niet verward worden met de KPI cyclustijd. Takttijd = netto beschikbare tijd / dagelijkse vraag van de klant
Rendement op activa (ROA) – Je zou kunnen denken dat dit minder met productie en meer met financiën te maken heeft. Dat is ook zo. Financiële maatstaven zijn echter net zo belangrijk als productiemaatstaven. Je kunt geen bedrijf hebben als je geen geld verdient. Deze maatstaf evalueert hoe goed je bedrijf gebruik maakt van de beschikbare activa (geld). Het is het jaarlijkse netto-inkomen gedeeld door de totale activa (vaste activa + werkkapitaal). ROA = Netto inkomen / Gem. totale activa

Het is belangrijk op te merken dat dit slechts de basis-KPI’s zijn die in de industriële sector worden gebruikt. Een bedrijf zou verder moeten kijken voor meer inzicht in de productiepraktijk.

How to Build Useful KPI Dashboards

View Guide Now

Wat zijn de beste KPI-maatstaven voor productie?

Er is een overvloed aan KPI’s voor productie die in de hele sector als standaard wordt beschouwd. Dat betekent echter niet dat ze allemaal moeten worden toegepast op elk bedrijf dat een product maakt. Veel KPI’s zijn van toepassing, maar sommige ook niet. Het is zelfs mogelijk dat er niet eens een standaard productiemethode bestaat voor wat je wilt meten. Als je je eigen productiemethode wilt ontwikkelen, moet je rekening houden met de volgende punten.

Elke KPI heeft een duidelijk omschreven doel nodig. Wat probeer je te bereiken? Is het wel haalbaar? Wat is de tijd die je denkt nodig te hebben om dit doel te bereiken? Wees specifiek en stel parameters op die je doel duidelijk definiëren. Dit doel moet numeriek gedefinieerd kunnen worden (niet kwalitatief, maar kwantitatief).
Het is zeer belangrijk dat je in staat bent om je vooruitgang in de richting van het doel objectief te meten. Dit betekent dat je gegevens moet verzamelen en interpreteren. Dat brengt ons bij de volgende criteria.
Gegevens, gegevens, gegevens. Er moet een duidelijk omschreven gegevensbron zijn met een strikte procedure voor het meten of verzamelen van de gegevens. Hier mag niets aan interpretatie worden overgelaten.
Het rapporteren van je gegevens is net zo belangrijk als het verzamelen ervan. Voor verschillende productie-KPI’s gelden verschillende rapportagefrequenties. Normaal gesproken moet er wekelijks of maandelijks gerapporteerd worden, en wordt er vaak gebruik gemaakt van een rapportagesoftware-oplossing.

Nu we een aantal basis-KPI’s voor de industriële sector hebben besproken en weten wat een goede KPI is, kunnen we wat dieper ingaan op de wereld van productie-KPI’s en de lean manufacturing KPI’s uitdiepen.

Lean productie-KPI’s

Lean productie is een praktijk van Japanse oorsprong (naamsvermelding: Toyota) waarbij bedrijven de hoeveelheid “afval” proberen te minimaliseren zonder aan productiviteit in te boeten. “Afval” betekent in deze situatie niet afval van het productieproces. Het staat eigenlijk voor elke activiteit die geen waarde toevoegt vanuit het oogpunt van de klant. Hieronder vind je tien voorbeelden van lean productie-KPI’s:

Machinestilstandpercentage – Hoewel dit vaak wordt gebruikt als een productiemethode om een algemeen beeld te geven van hoe de productie verloopt, geeft het geen volledig beeld. Het machinestilstandpercentage is een optelsom van geplande stilstand en ongeplande stilstand. Machinestilstandspercentage = Uitvaluren / (Uitvaluren + Operationele uren)
Percentage gepland onderhoud (PPM) – Deze productie-KPI wordt gebruikt om de verhouding tussen gepland en ongepland onderhoud te analyseren. Deze KPI is nuttig om te vast te stellen wanneer meer preventief onderhoud nodig is voor bepaalde activa. PPM = (aantal geplande onderhoudsuren * 100) / aantal totale onderhoudsuren
Uitvaltijd t.o.v. bedrijfstijd – Deze productiemeeteenheid kan worden gebruikt om de doeltreffendheid van het onderhoud van machines en de machine zelf te meten. Met effectief preventief onderhoud kan de stilstandtijd worden verminderd, waardoor een optimaler productieproces ontstaat. Bedrijven streven ernaar deze ratio zo veel mogelijk te verlagen. Uitvaltijd t.o.v. bedrijfstijd = Uitvaltijd / Bedrijfstijd
Capaciteitsbenutting – Deze productie-KPI meet de hoeveelheid capaciteit die wordt benut als functie van de totale beschikbare capaciteit. Idealiter willen bedrijven dat dit cijfer zo hoog mogelijk is, omdat het aangeeft dat ze hun productiemogelijkheden beter benutten en het rendement op hun activa maximaliseren. Deze meeteenheid kan ook worden gebruikt door het management bij het nemen van beslissingen over het aannemen van nieuwe orders of het offreren van doorlooptijd, aangezien het een momentopname geeft van de beschikbare middelen. Capaciteitsbenutting = Werkelijke fabrieksbenutting / Totale productiecapaciteit
Eerste doorgangsopbrengst (FPY – First Pass Yield) – Dit is een van de meest fundamentele KPI’s voor de productie. Het berekent het percentage producten dat de eerste keer in het proces volgens specificatie wordt geproduceerd. Dit betekent dat ze niet opnieuw bewerkt hoeven te worden of afval worden. Een hogere FPY-ratio is zeer wenselijk voor elke onderneming. FPY-ratio = Kwaliteitseenheden / Totaal geproduceerde eenheden
Algemene effectiviteit van apparatuur (OEE – Overall Equipment Effectiveness) Deze belangrijke prestatie-indicator wordt beschouwd als de gouden standaard voor het meten van de productiviteit. Hoe hoger je OEE, hoe effectiever je apparatuur is. Een score van 100 procent betekent dat je 100 procent van de tijd produceert, op 100 procent van de capaciteit, met een opbrengst van 100 procent (geen defecte onderdelen). OEE = Beschikbaarheid * Prestatie * Kwaliteit
Fabricagekosten per eenheid – Het is zeer belangrijk dat je de totale kosten kent die gepaard gaan met de productie van een product per eenheid. Zonder dit zou je de prijs van een product niet goed kunnen bepalen. Deze KPI houdt rekening met alle kosten die gepaard gaan met de productie en deelt de kosten door het aantal geproduceerde eenheden. Typische kosten zijn materiaal, overhead, afschrijvingen, arbeid, enz. Productiekosten per eenheid = totale productiekosten / aantal geproduceerde eenheden
Materiaalopbrengstvariantie – Deze KPI voor lean productie vergelijkt de geschatte hoeveelheid materiaal die nodig is voor een product met de werkelijk gebruikte hoeveelheid materiaal. Materiaalopbrengstvariantie = Werkelijk materiaalgebruik / Verwacht materiaalgebruik
Onderhoudskosten per eenheid – Deze productiemeeteenheid wordt vaak over het hoofd gezien, omdat mensen geneigd zijn onderhoudskosten te beschouwen als een overheadkostenpost. Het is echter een belangrijke KPI voor lean productie die in aanmerking moet worden genomen wanneer wordt geprobeerd de efficiëntie te optimaliseren. Deze berekening neemt de totale onderhoudskosten (zowel preventief als voor noodgevallen) en deelt deze door het aantal geproduceerde eenheden voor een bepaalde tijdsperiode. Onderhoudskosten per eenheid = Totale onderhoudskosten / Aantal geproduceerde eenheden
Overwerkpercentage – Deze KPI vergelijkt het aantal overuren van werknemers met het aantal standaarduren. Het helpt bij het identificeren van inefficiënties in planning en/of personeelsbezetting. Overwerkpercentage (percentage) = (Overwerkuren * 100) / Normale uren

We hebben tot nu toe 20 verschillende KPI-voorbeelden voor de productiesector besproken, evenals wat er nodig is om je eigen KPI te maken. Nu is het tijd om eens naar best practices voor gegevensmanagement te kijken.

Hoe houd je je KPI-gegevens bij

Kwaliteitscontrole en procesbeheer zijn niet de spannendste zaken in een productiebedrijf, maar ze vormen wel de ruggengraat van de operatie. Nadat bedrijven hun nieuw gecreëerde KPI’s en maatstaven beginnen te implementeren, houden ze de verzamelde gegevens vaak bij met behulp van Excel (hopelijk verzamelt niemand de gegevens nog met behulp van een grootboek). Er zijn echter een aantal zaken waarmee rekening moet worden gehouden bij het beheren van je gegevens:

Gegevensbescherming en -beveiliging zijn essentieel. Hackers die je KPI-gegevens stelen, zijn waarschijnlijk geen reden voor grote zorgen. Het is echter van cruciaal belang dat er een back-up van je gegevens wordt gemaakt en dat deze niet per ongeluk kunnen worden verwijderd.
Verminder de hoeveelheid dubbele gegevens. Bewaar niet meerdere werkkopieën van dezelfde gegevens. Maak één werkkopie en één ongewijzigde back-up.
Zorg ervoor dat je KPI –gegevens gemakkelijk toegankelijk zijn voor je team. Er is niets erger dan niet in staat zijn om je werk te doen omdat je geen toegang hebt tot de informatie die je nodig hebt.

Al deze zorgen kunnen in feite worden verholpen door het gebruik van een rapportageoplossing. Hier bij insightsoftware bouwen we toonaangevende rapportagesoftware-oplossingen. Kom en zie hoe onze KPI-dashboards je bedrijf kunnen helpen een voorsprong te nemen.

How to Compare KPI Reporting & BI Solutions

View Whitepaper Now

Stroomlijn je rapportage met Manufacturing Reporting Software

Of je productiebedrijf nu groot of klein is, het gebruik van een productiedashboard kan je helpen bij de volgende rapportageprocessen:

het handmatig beheren van grote datadumps is een inefficiënt proces. Een productiedashboard kan de verzamelde gegevens automatisch verwerken en de gegevens omzetten in analyses en inzichten.
Het consolideren van de gegevens op een centrale locatie kan veel tijd in beslag nemen. Met rapporteringssoftware voor de productiesector kunnen bedrijven al hun informatie op één centrale plaats invoeren.
Interface met andere diensten. Oplossingen voor productierapportage hebben zich in de loop der tijd ontwikkeld tot krachtige hulpmiddelen. Elke goede business intelligence-software kan worden gekoppeld aan je favoriete ERP-software.
Instant updates binnen handbereik. De tijd is voorbij dat je iemand moest vragen om je wekelijkse gegevensupdates uit verschillende segmenten van het bedrijf te brengen. Alles wat je nodig hebt, is slechts één klik van je verwijderd. Met een gecentraliseerde database kunnen productiedashboards onmiddellijk prestatierapporten genereren en je waarschuwen wanneer een KPI ondermaats begint te presteren.

Het hebben van een oplossing voor productierapportage is een cruciaal aspect van het runnen van een bedrijf in de industrie. Gecentraliseerde gegevens met real time rapportage geven elk bedrijf de potentiële voorsprong op hun concurrenten. Het is wel belangrijk om te onthouden dat voor KPI’s een eenmalige druk op de knop niet volstaat. Ze moeten worden aangepast aan de groei en uitbreiding van je bedrijf. Soms zijn er meeteenheden waar je niet aan denkt als iemand het over productie heeft.

Meer voorbeelden van KPI’s gebruikt in de productie

Hiernaast vind je nog tien KPI-meeteenheden voor de productiesector die je misschien zullen verrassen:

Levering op tijd – Dit is niet zozeer een maatstaf voor productieprestaties, maar desalniettemin een zeer belangrijke KPI in de productiesector. Je kunt de meest efficiënte productielijn ter wereld hebben, maar als je niet op tijd kunt leveren, zullen klanten niet met je willen werken. Deze meeteenheid meet het percentage producten dat op tijd aan klanten wordt geleverd. Levering op tijd = (aantal op tijd geleverde artikelen * 100) / aantal geleverde artikelen
Gezondheids- en veiligheidsincidentie – In een ideale wereld zou deze productiemaat niet eens bestaan omdat hij nul zou zijn. Helaas is de realiteit dat ongevallen en bijna-ongevallen op de werkplek wel degelijk voorkomen. Deze meeteenheid controleert het aantal incidenten of bijna-ongelukken over een bepaalde periode (gewoonlijk per jaar). Gezondheids- en veiligheidsincidentie = (Aantal incidenten * 200.000) / aantal gewerkte uren van alle werknemers
Werknemersverloop – Hoewel deze meeteenheid niet specifiek voor de productiesector is, is deze even belangrijk als de andere KPI’s in deze lijst. Hoewel personeelsverloop meestal een negatieve connotatie heeft, is niet alle verloop slecht. Een deel van het verloop kan nodig zijn om slecht presterende werknemers te laten afvloeien en te vervangen door beter presterende werknemers. Een te hoog personeelsverloop kan echter leiden tot een lagere moraal. Werknemersverloopratio (%) = (Werknemers die vertrokken * 100) / Gem. Aantal werknemers.
Niet-nalevingsgebeurtenissen / jaar – Elk land heeft wettelijke nalevingsregels waaraan fabrikanten zich moeten houden bij de productie van hun producten, of het nu gaat om veiligheid, uitstoot of iets anders. Het is niet alleen belangrijk om te noteren hoe vaak een geval van niet-naleving zich heeft voorgedaan, maar het is ook een goede gewoonte om te documenteren waarom het zich heeft voorgedaan en wat de oplossing was. Niet-naleving = aantal gevallen van niet-naleving / gespecificeerde tijdsperiode (jaarlijks)
Klantenretouren (Afgekeurde producten) – Dit is een klassiek voorbeeld van een KPI die in de productiesector wordt gebruikt en die niet voor niets nog steeds wordt gebruikt. Het bijhouden van retouren is noodzakelijk. Deze maatstaf berekent het percentage producten dat klanten terugsturen omdat ze een slecht product hebben ontvangen. Onnodig te zeggen dat een bedrijf moet streven naar een zo laag mogelijk percentage. Klantenretourpercentage = (aantal geretourneerde producten * 100) / totaal aantal verzonden producten
Totale productiekosten (TMC – Total Manufacturing Costs) per eenheid exclusief materiaal – – Dit is een prestatiemeter die de vaste kosten probeert vast te stellen die gepaard gaan met de werking van een fabriek of productielijn. Dit zijn waarschijnlijk de kosten die bedrijven kunnen beheersen. Totale productiekosten per eenheid Ex materiaal = Totale productiekosten per eenheid – materiaalkosten per eenheid
Fabricagekosten als percentage van de omzet – Deze KPI voor de productie geeft inzicht in hoeveel je onderneming uitgeeft aan de productie in verhouding tot de totale omzet. Dit zijn zeer nuttige gegevens om te vergelijken met concurrenten in dezelfde sector. Fabricagekosten als percentage van de omzet = Totale fabricagekosten / Totale omzet
Energiekosten per eenheid – Dit is een vrij pietepeuterige KPI die veel bedrijven over het hoofd zien. Hij komt pas echt om de hoek kijken wanneer bedrijven hun activiteiten afstemmen en proberen leaner te worden. Deze KPI neemt de totale energiekosten over een bepaalde periode en deelt die door het aantal eenheden dat in dat tijdsbestek is geproduceerd. Energiekosten per eenheid = Totale energiekosten / aantal geproduceerde eenheden
Werk in uitvoering – Deze KPI meet de waarde van gedeeltelijk afgewerkte producten. Het helpt productiebedrijven te begrijpen hoeveel van hun werkkapitaal vastzit in onvoltooide producten en kan helpen bij het identificeren van problemen op het gebied van supply chain management. Einde werk in uitvoering = Begin werk in uitvoering + Productiekosten – Kosten van geproduceerde goederen
Uitvalpercentage – Dit is een vrij eenvoudige KPI voor de productie. Het houdt het aantal producten bij dat als afval wordt beschouwd als gevolg van fabricagefouten die niet kunnen worden hersteld. Het geeft bedrijven inzicht in de verhouding van producten die als afval worden beschouwd in een productierun, en helpt bij het identificeren van een inefficiënt proces. Uitvalpercentage = Aantal uitvaleenheden / Totaal aantal eenheden

Gefeliciteerd! Je hebt nu de top 30 productie-KPI’s geleerd om te gebruiken in je rapportage over 2021, hoe je je eigen KPI’s kunt creëren, de basis van KPI-databasebeheer, en hoe je je rapportageprocessen kunt stroomlijnen met een productierapportage-oplossing zoals de oplossingen die wij aanbieden bij insightsoftware. Dit lijkt misschien een hoop informatie om in een keer te verteren. Als je vragen hebt of geïnteresseerd bent in een gesprek met een rapportage- en KPI-expert, neem dan hier contact met ons op.